Günümüzde çevre sorunları ve iklim değişikliği ile mücadele, teknolojinin sürdürülebilir bir gelecek için nasıl kullanılabileceği konusunda yeni arayışları beraberinde getirmiştir. Bu bağlamda, elektrikli araçlar sürdürülebilir bir ulaşım çözümü olarak öne çıkmaktadır. Ancak elektrikli araçların avantajlarının yanı sıra bazı dezavantajları da bulunmaktadır.
Elektrikli araçların en çok bilinen avantajlarından biri karbon emisyon oranını minimum seviyeye indirmesidir. Elektrikli araçlar, günümüzde kullanılan fosil yakıt ile çalışan, içten yanmalı motora sahip araçların yanı sıra tamamen elektrik ile çalışan bir motora sahiptir. Enerji için fosil yakıt kullanan araçlarda fosil yakıtın yakılması ile açığa çıkan karbondioksit gazı karbon emisyon oranlarını artırmaktadır ayrıca bu egzoz gazları ısı artışına sebep olmaktadır. Diğer tarafta elektrikli araçlarda karbondioksit salınımı olmadığı için bu durum minimum seviyeye indirilmiştir. Tablo 1 de verilen araç yakıt türlerinin ortalama emisyon değerlerine bakarak elektrikli ve hibrit araçların emisyonu azaltma noktasında önemini daha iyi anlayabiliriz. Elektrikli araçların diğer bir avantajı ise yenilenebilir enerji ile entegre edilebilmesidir. Güneş ve rüzgâr gibi temiz ve yenilenebilir enerji kaynakları, bu araçların yakıtı olarak düşünebileceğimiz elektrik enerjisinin çevreye en az zararla üretilmesi sağlar. Ayrıca elektrikli araç bataryalarının sahip olduğu kullanılmayan enerjiyi depolama özelliği de enerji tasarrufu yaparak sürdürülebilir bir çevreye katkı sağlar. Elektrikli araçların bir diğer avantajı ise ekonomik olarak uygunluklarıdır. Elektrikli araçların enerji maliyetleri genellikle geleneksel yakıtlı araçlardan daha düşüktür. Ekonomik avantaj olarak elektrikli araçların bakım ve parça maliyetlerini ekleyebiliriz çünkü içten yanmalı motorlarda bulunan yakıt pompası vb. gibi parçalar ve yağ değişimi gibi işlemler elektrikli araçlarda görülmemektedir. Ayrıca, toplum olarak sürdürülebilir bir ulaşım stratejisi benimsemek, devlet teşvikleri ve vergi indirimleri gibi ekonomik avantajlara da yol açabilir.
Tablo 1 Yakıt türüne göre ortalama emisyon değerleri
Yakıt Türü | CO2 Emisyon Değeri(g/Km) |
Benzin | 174 |
Dizel | 168 |
LPG | 198 |
Hibrit | 119 |
Şarj edilebilir hibrit | 71 |
Elektrik | 0 |
Elektrikli araçların dezavantajları içinde ise en öne çıkanlardan biri batarya atılması ve geri dönüşümüdür. Elektrikli araçların bataryalarında kullanılan metalleri elde etmek için yapılan madencilik faaliyetleri düzgün yönetilmediği takdirde çevreye zarar verebilir. Ayrıca bu madenler kısıtlı olduğu için ve sürdürülebilirliği sağlamak için bataryaların atılması yerine geri dönüşümü önemlidir. Günümüzde ömrü dolan elektrikli araç bataryaları %95’e kadar başka bir batarya üretmek için kullanılabilmektedir. Diğer bir dezavantaj şarj altyapısı sırasında oluşan zorluklardır. Uzun yol seyahatlerinde elektrikli araçların seyahate devam edebilmesi için uygun şarj altyapısı oluşturulmalıdır. Bu durum aslında başka bir dezavantaj olan elektrikli araçların menzil seviyelerinin diğer araçlardan kısa olması ile ilgilidir bu durum da sürdürülebilirliği olumsuz etkilemektedir. Sonuç olarak, elektrikli araçların sürdürülebilirlik açısından avantajları ve dezavantajları, teknolojik gelişmeler, altyapı iyileştirmeleri ve çevre politikaları gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle, elektrikli araçların çevresel etkilerini minimize etmek için sürekli bir çaba ve gelişim gerekmektedir