1972 yılında İsveç’in Stokholm kentinde düzenlenen Birleşmiş Milletler Çevre Konferansı’nda alınan karar ile 5 Haziran Dünya Çevre Günü olarak kabul edilmiştir. Dünya Çevre Günü, çevre için düzenlenen uluslar arası nitelikte en büyük gündür. Her sene çevrenin korunması konusunda farkındalık yaratmak ve eylemlerde bulunmak amacıyla kutlanır.
Dünya Çevre Günü’nde farkındalık yaratmak için her yıl BM Çevre Programı tarafından farklı bir tema belirlenir. Bu yılın teması ise “Only One Earth”. Bu sloganla birlikte bu yılın odak noktası “Doğayla Uyum İçinde Sürdürülebilir Yaşam”. Çevre Günü’nün belirlendiği ilk andan itibaren 50 yıl geçmesine rağmen tek bir dünyamız olduğu gerçeği hala geçerlidir. Dünya sahip olduğumuz tek evdir. Evrende milyarlarca galaksi var, galaksimizde milyarlarca gezegen olmasına rağmen sadece tek bir tane Dünya var.
İklim değişikliği, biyoçeşitlilik kaybı, doğal alanların azalması, kirlilik ve gittikçe artan atık miktarı dünyanın bize gönderdiği kırmızı kodun emareleridir. Bu emarelere her yerde, her geçen gün daha sık rastlayabilmekteyiz. Büyük resme bakacak olursak,
- Mevcut yaşam tarzımızı sürdürmek için 1,6 Dünya eşdeğerinde Dünya kullanmaktayız ve ekosistemler bu talebi karşılayamamaktadır.
- Zaman geçtikçe sürdürülebilir bir yaşama uyum sağlamamız için gerekli olan harcama ile şu anki harcamalarımız arasındaki fark açılıyor. Tahmini uyum maliyetleri artıyor. Sadece gelişmekte olan ülkeler için 2050 yılına kadar yılda 280-500 milyar ABD dolarına ihtiyaç duyulabilir.
- Bireysel ve sivil toplum, farkındalığı arttırmada, hükümetleri ve özel sektörü büyük ölçekli değişiklikler yapmaya teşvik etmede kilit bir rol oynamaktadır.
Doğa acil durum modundayken 2022 Dünya Çevre Günü için #OnlyOneEarth kampanyası, gezegeni toplu olarak çevresel eylemlerle kutlamanızı istiyor. Bu yılın teması, küresel ölçekte dönüştürücü çevresel değişimi savunuyor. Bu kampanya ile amaç iklim değişikliği, doğa eylemi ve kirlilik eylemine dikkat çekmek ve bunu yaparken de herkes her eylemde sürdürülebilir bir yaşama teşvik edilmektedir. Çok açıktır ki bireysel tüketim tercihlerimiz ve yaşam alışkanlıklarımız bir fark yaratsa da daha sürdürülebilir ve adil bir dünya için ihtiyacımız olan dönüştürücü çevresel etkiyi yaratacak olan kolektif eylemdir.
Bu acil durum modundan kurtulmanın yolu ekonomilerimizi ve toplumlarımızı kapsayıcı, adil ve doğayla daha bağlantılı hale getirmek için dönüştürmektir. Gezegene zarar vermeyi bırakmalı ve onu iyileştirmek için çalışmalıyız. Bunu başarabilmek için gerekli olan çözüm yolları ve teknolojiye erişimimiz mevcut. Dünyayı iyileştirmek yolunda daha sürdürülebilir bir yaşam için çözüm yollarından biri insanların günlük hayatta sürdürülebilir karar alabilecekleri ve bir dönüşüm yaratabilecek seçeneklerin daha kolay erişebilir, uygun fiyatlı ve daha cezbedici olması gerekir. Bu seçenekler ancak büyük kuruluşlar tarafından oluşturulabilir.
Aynı zamanda sürdürülebilirliğin daha yaygınlaşması için çeşitli meslek gruplarına da görev düşmektedir. Bu konuda mühendislik meslek grubunun da yeni araştırmalar ve çalışmalarında sürdürülebilirliğe daha çok yer vermesi ve sürdürülebilir mühendisliğin yaygınlaşması gerekmektedir.
Sürdürülebilir Mühendislik
Sürdürülebilir mühendislik kaynakları çevreye tehlikeye atmayacak veya gelecek nesiller için malzemeleri tüketmeyecek şekilde kullanma sürecidir. Sürdürülebilir mühendislik mühendisliğin her alanında disiplinler arası bir yaklaşım gerektirir ve sadece çevre mühendisliğinin sorumluluğu olarak düşünülmemelidir. Tüm mühendislik alanları yaşam kalitesini iyileştirmek, çevresel sorunlara çözüm olmak için sürdürülebilirliği mühendislik uygulamalarına dahil etmelidir.
Sürdürülebilir Mühendislik Örnekleri
- Elektrikli Süpürge Mücevher Üretiyor
Hollandalı tasarımcı Daan Roosegaarde, büyük şehirlerdeki hava kirliliği seviyelerinin farkına vardıktan sonra 2015 yılında Rotterdam’da dünyanın ilk dumansız kulesini inşa etti ve geliştirdi. Ödüllü kule, kirli havayı emen, onu atmosfere geri salmadan önce iyonizasyon işlemiyle temizleyen dev bir elektrikli süpürge görevi görüyor. Kule en yüksek performansta saatte yaklaşık 30.000 m3 havayı temizleyebiliyor.
Daha yakın zamanlarda, Roosegaarde, kule tarafından üretilen karbon dolu duman parçacıklarını alan ve bunları yüzük ve kol düğmesi gibi mücevherler oluşturmak için sıkıştıran bir teknik geliştirdi. Her bir mücevher parçası, 1.000 m3 kirli havadan gelen duman tozu içerir.
İlk kulenin başarısından sonra, tüm dünyada Güney Kore, Çin, Meksika, Hollanda ve Polonya gibi yerlerde müteakip kuleler inşa edildi ve bunu sürdürülebilir mühendislik için gerçek bir başarı hikayesi haline getirdi.
- Gelişmekte Olan Dünya İçin Daha Güvenilir Ocaklar
Avustralya merkezli İnsani ve Kalkınma Çözümleri Girişimi’nin (HDSI) Direktörü Dr. Cristian Birzer, dünya çapında üç milyar insanın yiyeceklerini gübre veya keresteyle çalışan tehlikeli ocaklarda pişirdiğini keşfettikten sonra Cookstove Projesi’ne başladı. Bu yakıtlar nispeten yenilenebilir bir enerji kaynağı olsalar da verimsiz yanma oranlarına sahiptirler, yani yandıklarında büyük miktarda duman oluştururlar. Bu duman sadece çevreyi etkilemekle kalmayıp aynı zamanda duman solunması nedeniyle her yıl dört milyondan fazla ölüme neden oluyor.
Dr. Birzer, önemli ölçüde daha az salınımlı daha güvenli, daha verimli bir sistem sunmak istedi. Bunu başarmak için, katı yakıt kaynağını barındıran iki boya kutusundan ve baca görevi gören bir teneke kutudan oluşan bir prototip soba geliştirdi. Sobaları oluşturmak için hurda metalleri kullandı. Hayır kurumlarının aracılığıyla tasarımı dünyanın her yerindeki gelişmekte olan ülkelerde yaygınlaştırmasını sağlayarak insanların yiyeceklerini daha güvenli ve daha çevre dostu bir şekilde pişirmelerine yardımcı oldu.
- Karbon Atıklardan Plastiğe Alternatif
AirCarbon, NewLight Technologies tarafından karbon emisyonlarından yapılan plastiğe sürdürülebilir bir alternatif olarak geliştirilen bir üründür. Ürünün karbon nötr olduğu doğrulanmıştır, yani üretiminin ve kullanımının her adımı çevre dostu ve sürdürülebilir.
AirCarbon, okyanustaki mikroorganizmalar tarafından üretilen doğal olarak oluşan bir polimer olan Polihidroksibütirattan (PHB) oluşturulmuştur. Bu, sentetik plastiklerin aksine AirCarbon’un mikroorganizmalar tarafından parçalanıp tüketilebileceği ve böylece hem karada hem de suda tamamen biyolojik olarak parçalanabilir hale getirilebileceği anlamına gelir.
AirCarbon, Dell ve Shake Shack gibi dünya çapındaki şirketler tarafından, tek kullanımlık ambalaj kapları ve gereçlerinin oluşturulmasında sentetik plastiğin yerini almak için kullanılmaktadır. Çöp sahası atıklarının yaklaşık %45’ini oluşturan plastik ambalajlarla, sentetik plastik kapları AirCarbon ile değiştirmek, gezegenimizin geleceği için oyunun kurallarını değiştiren bir icattır.
- unep.org
- worldenvironmentday.global
- worldenvironmentday.global
- newlight.com
- studioroosegaarde.net
- britishengines.co.uk
- cookstoveproject.org
